Over "Peak Oil"en peak armoede in Suriname

Speculatie, Resource nationalism, geopolitiek zijn de verklaringen die in tientallen (honderden?) artikelen en mediaberichten worden gegeven voor de onplezierig hoge en stijgende olieprijzen. In de artikelen en analyses over 'Peak Oil' zijn deze reacties lang geleden al voorspeld. Het is een feit dat al de genoemde zaken bijdragen aan de olieprijzen, maar het is heel goed mogelijk dat het onderliggende vraagstuk wel degelijk berust op een structureel verslechterende verhouding tussen beschikbaarheid en vraag.
Of we hieruit komen en op welke termijn zal nog even een vraag blijven. Ondertussen is het effect van de hoge olieprijzen al in alle sectoren duidelijk te merken. Het gevolg is dat er ook voor voeding en andere eerste levensbehoeften meer moet worden neergeteld.

Meer, dat velen in Suriname en in andere ontwikkelingslanden niet hebben.

De vraagstukken rond de prijs van voeding en transport (openbaar vervoer) zijn naar de top 3 van onze nationale prioriteitenlijst geklommen en zullen daar voorlopig wel blijven. Het probleem is dat er door de overheid geen maatregelen zijn getroffen als voorbereiding op deze reeds jaren geleden voorspelde situatie. Ondanks waarschuwingen en het verzoek om voorbereidingen te treffen voor een situatie met veel duurdere olie dan in 2005 wordt Suriname verrast door de ontwikkeling en gedwongen ad hoc maatregelen te treffen, zonder dat er een plan van aanpak bestaat waar de noodmaatregelen in passen.

Indien door welke omstandigheid dan ook de olieprijs wat omlaag gaat en ook laag blijft (hetgeen volgens vele analysten niet mogelijk is) zullen we in Suriname op zijn minst een zeer moeilijke periode doormaken, althans het volk. Terwijl de prijzen stijgen en het gewone volk moeite krijgt met het betalen van voedsel en transport, zullen de inkomsten voor oliemaatschappijen en rijstexporteurs stijgen. De overheid heeft nog geen reden gezien in de huidige situatie om een speciaal plan te ontwikkelen voor deze moeilijke periode, waarvan we naar het schijnt pas de beginfase meemaken. Dit is zorgelijk, want indien slechts de helft uitkomt van wat sommige gerenommeerde economen en oliedeskundigen verwachten, zal de nonchalance van de regering ons duur komen te staan.

Het is belangrijk dat we beseffen dat we door onze overvloedige natuurlijke hulpbronnen en onze relatief kleine bevolking meer mogelijkheden hebben dan vele andere landen, om de problemen het hoofd te bieden en zelfs ontwikkeling te realiseren. Wij moeten echter begrijpen dat we zowel persoonlijk als nationaal, deze mogelijkheden op korte termijn actief moeten gaan benutten. Als we dit niet doen zullen de de komende jaren er donker uitzien. Het leiderschap heeft in deze dagen een bijzondere opdracht. Sleeping on the job is meer dan ooit een misdaad.

Er is niemand die pasklare antwoorden heeft op de combinatie van uitdagingen die de nieuwe eeuw ons presenteert. Wat we echter wel kunnen zien is dat er met man en macht gewerkt zal moeten worden aan oplossingsmodellen voor problemen en aan ontwikkeling van nieuwe mogelijkheden. Hier wil ik volstaan met enkele korte opmerkingen over maatregelen en programma's die deel kunnen uitmaken van een plan voor ontwikkeling, binnen de huidige en toekomstige internationale economische omstandigheden.

• Onze niet hernieuwbare hulpbronnen en met name
  bauxiet, goud etc. zijn zeer kostbaar en zullen in waarde toenemen naarmate de wereldvoorraden schaarser worden. Deze hulpbronnen zijn het onvervreemdbaar eigendom van het Surinaamse volk en mogen niet worden weggegeven in ruil voor spiegeltjes en kraaltjes. Deze en andere soortgelijke hulpbronnen moeten maximaal ten goede komen aan het volk van Suriname. Het staatsoliemodel is daarvoor een richtlijn.
• De versnelde ontwikkeling van de agro-industriele sector moet met behulp van inkomsten uit de niet hernieuwbare hulpbronnen en waar nodig uit leningen worden gefinancierd, zodat voedsel kan worden geproduceerd en op rationele en duurzame wijze de biobrandstofsector kan worden opgestart, op basis van gewassen die de voedselproductie niet in het gedrang brengen.
• De energiesector moet worden afgestemd op een nieuwe situatie door besparing bij het verbruik, uitbreiding en diversificatie van de opwekking en modernisering van de distributie.
  
• Door de schaarste aan granen op de wereldmarkt is de prijs voor rijst gestegen. Volgens deskundigen is ondanks verhoogde prijzen voor inputs toch meer winst uit de sector te halen. We zouden onmiddellijk alle nationaal beschikbare deskundigheid, waar nodig met buitenlandse ondersteuning, moeten inzetten om een intensief agrarisch programma te ontwikkelen en uit te voeren, die de rijstproductie kan verveelvoudigen voor verhoging van de export en garantie van lokale rijstvoorziening.
  
• Uitbreiding van het aantal soorten voedselgewassen kan verder bijdragen aan het garanderen van de nationale voedselzekerheid.
• Bevordering van persoonlijke voedselvoorziening, door speciale programma's voor gezinslandbouw en tuinbouw.
• Het volk van Suriname zal actief moeten worden voorgelicht, gemobiliseerd en ondersteund, om de problemen waar de mensen persoonlijk voor komen te staan op te lossen en mee te werken aan nationale programma's op dit gebied.
  

Ik hoop binnenkort Surinaamse deskundigen aan het woord te laten over de wijze waarop onze hulpbronnen kunnen worden ingezet, om een duurzame Surinaamse samenleving te realiseren.